brand swoosh

Hoe stel ik de juiste vragen in een Pulse onderzoek?

Hoe stel ik de juiste vragen in een Pulse onderzoek?

Naast verdiepend medewerkersonderzoek met onze gevalideerde VBBA vragenlijst, maken steeds meer organisaties ook gebruik van de Pulse Tool van SKB. Met Pulse kunnen klanten zelf korte onderzoekjes uit zetten onder de medewerkers. Hierbij kun je gebruik maken van de SKB vragen uit het verdiepende onderzoek, zodat je na een grote meting goed kunt monitoren. Daarnaast kun je ook zelf hele specifieke vragen bedenken die relevant zijn voor bijvoorbeeld een team of een projectgroep. 

Wat is een goede vraag?

Wat is een goede vraag?

Alleen, dan komt soms het probleem: hoe stel ik een goede vraag? Een vraag die duidelijk is voor de medewerker én de informatie ophaalt waar ik naar op zoek ben? In de praktijk zie ik dat klanten dit soms best lastig vinden. Ik zie bijvoorbeeld vragen met aannames die niet per se waar zijn of vragen waarin niet naar één aspect gevraagd wordt, maar naar meerdere. Of antwoordopties, die nog uitgebreider zijn dan de vraag zelf.

Tips voor het formuleren van goede vragen

In deze blog wil ik een aantal nuttige tips delen.

Tip 1: gebruik spreektaal

Vaak is het gebruik van spreektaal veel duidelijker dan het gebruik van formele taal. Vermijd (vak)termen die niet meteen voor iedereen duidelijk zijn of geef er goede uitleg bij. Mensen die de taal minder goed beheersen kunnen spreekwoorden en beeldspraken gemakkelijk verkeerd begrijpen. Gebruik bijvoorbeeld niet de stelling “Voor team X is het momenteel alle hens aan dek”.

Tip 2: formuleer kort en bondig, maar met voldoende details

Stel je een vraag over een specifieke situatie, zorg dan dat je die zo beschrijft, met voldoende detail, dat iedereen aan hetzelfde denkt. “Het werkoverleg duurt te lang”. Weet iedereen over wélk werkoverleg het gaat? Zo nee, maak dat dan expliciet. “Het maandelijks werkoverleg van Team X duurt te lang”.
quote
Maarten Duijnmayerquote background

Probeer niet te veel in één keer te willen. Bespreek eerst de resultaten van de inventarisatie en denk dan verder na over mogelijke maatregelen.

Maarten Duijnmayer, senior analist

Tip 3: Stel één onderwerp tegelijkertijd aan de orde

Voorbeeld: “Mijn collega’s zijn vakbekwaam en staan voor elkaar klaar” of “Vind je het eten in de kantine lekker en betaalbaar?“ Als het antwoord ‘ja’ is, betekent dat dan dat het eten lekker is, dat het betaalbaar is of beiden? Maak er twee vragen van :“Is het eten in de kantine lekker?” en “Is het eten in de kantine betaalbaar?”

Tip 4: doe niet aan dubbele ontkenningen ;-)

Weet jij meteen wat er bedoeld wordt met de volgende stelling? “Het niet communiceren over belangrijke zaken vind ik niet kunnen” of “Ik heb nooit te weinig werk te doen”. Duidelijker is dan: “Ik hoor voldoende over de gang van zaken in de organisatie” en “Ik heb te veel werk te doen”.

Tip 5: zorg voor volledige antwoordopties

Let er op dat iedereen het antwoord kan geven dat van toepassing is. Zorg dat er geen opties ontbreken en voeg zo nodig een categorie “anders” of iets dergelijks toe.

Stel dat je als organisatie wilt inventariseren hoe de medewerkers naar het werk komen, dan zijn de logische antwoordopties: auto, motor, openbaar vervoer, brommer, fiets, lopend, maar misschien ontbreekt er dan toch nog wat. Je kunt dan minder voor de hand liggende aanvullingen doen, zoals: taxi, step, skateboard, maar dan heb je nog steeds de mogelijkheid dat je niet volledig bent: liftend, inline skates. Kortom, kies de antwoorden die voor grofweg 90% van de doelgroep relevant zijn en maak een restcategorie voor de overige opties.

Tip 6: vermijd te uitgebreide antwoordopties

Antwoordopties hoor je snel te kunnen kiezen na het lezen van de vraag. Als je bij de antwoordopties te lang moet nadenken, vult dat niet prettig in. Kies er dan voor om van de lange(re) opties aparte vragen te maken. Bijvoorbeeld de algemene vraag: “Wat vond je van de cursus?”

Gebruik dan niet:
  • Goede balans tussen theorie en praktijk, waardoor we voldoende zelf konden oefenen.
  • Goede trainer en goede locatie, die goed bereikbaar was.
  • De cursus sloot goed aan op de praktijk en gaf tips die ik goed kan gebruiken in mijn werk.

Slimmer is het om hier dan meerdere, concrete stellingen van te maken:
  • De cursus had een goede balans tussen theorie en praktijk
    helemaal mee eens | mee eens | neutraal | mee oneens | helemaal mee oneens
  • Er was voldoende ruimte in het programma om zelf te oefenen met de stof.
    helemaal mee eens | mee eens | neutraal | mee oneens | helemaal mee oneens
  • Ik vond Naam trainer een inspirerende trainer.
    helemaal mee eens | mee eens | neutraal | mee oneens | helemaal mee oneens
  • etc.

Tip 7: wees positief, maar probeer niet te sturen

Een vraag als: “Vind je ook niet dat .... beter moet?” geeft al een duidelijke negatieve richting en verwachting mee. Beter is het om een vraag positiever in te steken en bijvoorbeeld een stelling te hanteren: “Ik ben tevreden over .....”. Helemaal mee eens t/m helemaal mee oneens.

Tip 8: stap voor stap

Soms zie ik vragenlijsten voorbij komen, waarin niet alleen mogelijke problemen worden geïnventariseerd, maar ook al meteen informatie wordt opgehaald over mogelijke oplossingen van die mogelijke problemen. Probeer in een vragenlijstonderzoek niet te veel in één keer te willen. Bespreek eerst de resultaten van de inventarisatie en denk dan verder na over mogelijke maatregelen. Als je die ook nog wilt toetsen dan kan dat later weer met een kort, nieuw onderzoekje. Zo voorkom je verwarring bij de deelnemers en stel je geen overbodige vragen.

Gebruik van Pulse onderzoek

Ik zie dat onze klanten Pulse op veel verschillende manieren gebruiken en dat is wat mij betreft ook het leuke er aan. Is er net een verandering geweest in samenstelling van de teams of is er net een intern project afgerond? Via Pulse kun je dan informatie ophalen om te evalueren, de samenwerking te verbeteren of bepaalde zaken te inventariseren.
Ook het voorbereiden van een werkoverleg gaat op deze manier een stuk efficiënter. Je kunt namelijk in het overleg meteen aan de slag met de resultaten in plaats van dat je alles tijdens het overleg nog moet inventariseren.
Ook een teamuitje of beleidsdag kan eenvoudig met Pulse worden voorbereid.
Naar Pulse onderzoek
Gebruik van Pulse onderzoek