brand swoosh

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA)

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA)

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) is het grootste arbeidsrisico’s in organisaties. Ruim 30% van het werkgerelateerde ziekteverzuim heeft hier mee te maken. Met ons werkbelevingsonderzoek krijg je scherp inzicht hoe je op deze punten kunt verbeteren. Dat is een verplichting vanuit de wet, maar veel belangrijker: dat is goed voor de medewerkers en goed voor de organisatie.

Wat betekent psychosociale arbeidsbelasting?

De Arbowet hanteert de volgende definitie van Psychosociale arbeidsbelasting: "de factoren direct of indirect onderscheid, met inbegrip van seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk, in de arbeidssituatie die stress teweegbrengen".

Psychosociale arbeidsbelasting omvat dus de volgende thema's: werkdruk, pesten, seksuele intimidatie en agressie en geweld. Dit zijn allemaal factoren die een flinke impact kunnen hebben op hoe medewerkers zich voelen en hoe ze functioneren. Denk aan het ervaren van stressklachten, het verliezen van werkplezier en minder goed kunnen concentreren.

Niet fijn dus voor de medewerker. Maar ook de organisatie loopt een groot risico op vermindering in kwaliteit en prestaties en meer verzuim en verloop.

Terug naar index

Welke onderwerpen zitten er in de PSA vragenlijst?

Ons PSA onderzoek geven we inzicht in de psychosociale arbeidsrisico's werkdruk en ongewenst gedrag (ongewenste seksuele aandacht, intimidatie, lichamelijk geweld, pesten en discriminatie). We brengen niet alleen de oorzaken van PSA in kaart maar bieden ook oplossingsrichtingen om het risico op burn-out, verzuim en prestatieverlies te verminderen. Zowel op individueel als op team- en organisatieniveau.

De volgende onderwerpen komen aan bod:
  • Mate van de werkdruk en stress
  • Welke oorzaken in het werk zorgen voor stress?
  • Wat zijn de gevolgen van werkdruk en stress?
  • Hoe staat het ervoor met het plezier en de energie van medewerkers?
  • Wat is de mate waarin werknemers met verschillende vormen van ongewenst gedrag in aanraking komen?
  • Is dit meer of minder dan bij vergelijkbare organisaties?
  • Welke ongewenste omgangsvormen vinden binnen de organisatie plaats?
  • Gebeurt dit door collega’s of leidinggevenden?
  • Wat zijn de gevolgen van ongewenst gedrag voor de werknemers en de organisatie?
  • Wat doet het met de inzetbaarheid en het werkplezier?
  • Welke stressklachten levert het op?
  • Weten werknemers waar zij terecht kunnen met wat zij hebben meegemaakt?
  • Kijkt de organisatie weg bij ongewenst gedrag?

We maken in onze onderzoeken gebruik van de Vragenlijst Beleving en Beoordeling van de Arbeid (VBBA). Dit is de meest gebruikte en best gevalideerde vragenlijst in Nederland op het gebied van werkbelevingsonderzoek.

Terug naar de index

Hoe kan ik PSA gericht aanpakken?

Met onze vragen over psychosociale arbeidsbelasting verzamelen we een schat aan informatie op uit jouw organisatie. Met slimme statistische technieken helpen we je om prioriteiten te kunnen bepalen. Waar zien we significante verschillen? Hoe spelen de PSA-factoren bij de afdelingen, functies, teams, leeftijdsgroepen? Dat is precies wat de Arbeidsinspectie wil zien bij een verdiepende RIE-PSA.

In het elektronisch dashboard TeamUP kun je die schat aan gegevens verkennen en met de drill-down functie onderliggende oorzaken en patronen verkennen.
Op individueel niveau krijgt elke respondent direct na het beantwoorden van de vragenlijst een Persoonlijk adviesrapport over zijn ‘’PSA-status’’ en daarop afgestemde tips hoe je daar zelf mee om kunt gaan.
Met onze Pulse tool kun je tot slot gemakkelijk het effect van verbetermaatregelen evalueren. Ook dat is een eis van de wetgever.
SKB kent de eisen vanuit de wet en zal je helpen te voldoen aan de eisen van de wet, maar vooral, te verbeteren op de punten die voor jouw organisatie belangrijk zijn.

Terug naar de index

Wat staat er in de Arbowet over PSA?

De Arbowet is er heel duidelijk over: elke werkgever moet een plan van aanpak hebben om ongewenst gedrag en werkdruk zoveel mogelijk te voorkomen en de gevolgen ervan te beperken. De Arbeidsinspectie kijkt er streng op toe dat werkgevers daar systematisch aandacht aan geven.
In tegenstelling tot veel fysieke risico's, zoals zwaar tillen of gevaarlijke werksituaties, kun je aan de buitenkant niet zien of iemand gebukt gaat onder een hoge werkdruk of minder goed functioneert vanwege grensoverschrijdend gedrag.
Met ons gevalideerde vragenlijstonderzoek kun je dat wel inzichtelijke maken en gericht aanpakken. Vandaar dat psychosociale arbeidsbelasting vaak een belangrijk onderwerp is in de volgende medewerkeronderzoeken:

Wil je wat meer weten over de motivering achter die wettelijke verplichtingen en hoe de toezichthouder daar mee omgaat, lees dan onze pagina over medewerwerkersonderzoek, arbowet en arbeidsinspectie.

Terug naar index
Whitepaper Psychosociale arbeidsbelasting

Download whitepaper Psychosociale arbeidsbelasting

In deze whitepaper gaan we specifiek in op de aanpak van psychosociale arbeidsrisico's werkdruk en ongewenst gedrag. Je ontvangt een praktisch stappenplan om PSA te voorkomen en te beperken. Dit stappenplan helpt bij een effectief PSA-beleid.

Terug naar index
Download whitepaper

FAQ over onderzoek naar psychosociale arbeidsbelasting

Kan ik een PSA-vragenlijst opnemen in een medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO)?

Ja dat is zelfs een heel goed idee. Sociale veiligheid en grensoverschrijdend gedrag zijn heel belangrijke onderwerpen in een 'tevredenheidsonderzoek". Bovendien krijg je in een MTO vaak ook zicht op risicofactoren die kunnen bijdragen aan het ontstaan van ongewenst gedrag zoals (gebrek aan) autonomie, leiderschapsstijl, inclusiviteit etc. Het MTO levert dan de informatie van een verdiepende RIE-PSA. Zo bespaar je veel kosten en tijd.

Is een verdiepend PSA onderzoek verplicht?

Ja, dat staat zo in de Arbowet. Als je bij een inventariserende RIE het vermoeden hebt dat een bepaald risico serieus aanwezig is, moet je dat met een verdiepend onderzoek verder uitzoeken. Ook het hebben van een plan van aanpak is verplichtde. Evenals het periodiek evalueren. (PDCA-cyclus). Je kunt hier meer lezen over de achtergronden in de wet en hoe de Arbeidsinspectie daar mee omgaat.

Kun je PSA onderzoek doen met een checklist?

Dat is niet mogelijk. Je kunt niet aan iemand 'zien' dat die gepest wordt en zich in het team niet veilig voelt. De gevalideerde vragenlijst van SKB brengt dat wel boven water. Door het vertrouwelijke onderzoek ('anoniem') krijg je wel een scherp beeld omdat iedereen daar aan mee kan doen.

Terug naar de index

Informatie aanvragen